Een dagje op de dokterspost

12 uur, mijn dienst op de nieuwe locatie van de dokterspost op het LUMC begint. In Leiden is gekozen voor 2 locaties, op het Rijnland ziekenhuis aan de rand van de stadskern van Leiderdorp, en een 2e post bij het station, achter de EHBO post van het LUMC. Ik wandel naar binnen en vraag aan de verpleegkundige op de Stichting Eerste Hulp waar ik me kan melden. 'Loopt u maar door, na de spiegel naar links, dan vindt u het vanzelf!' Ik zie bordjes in de wachtkamer, waar begrip wordt gevraagd voor de te verwachten wachttijden, die ontstaan kunnen vanwege patiÎnten die doorgestuurd worden vanuit de EHBO van het ziekenhuis. De wachtkamer is leeg, achter een glazen wand zie ik de 2 assistentes van de huisartsenpost. "⁄ bent op het juiste adres, welkom" zeggen ze en gaan me voor naar de mij toebedeelde spreekkamer. Een klein hokje, een onderzoekbank, bureau en 2 stoelen, een wastafel en een computer. Ze probeert of het allemaal werkt. "Helaas, deze doet het niet. We lopen al de hele ochtend tegen mankementen aan. Maar gelukkig hebben we nog een tweede kamer." Gelukkig, daar functioneert alles. Ik log in en kom de namen tegen van patiÎnten die zich gemeld hebben op het Rijnland ziekenhuis en in de loop van de middag hier verwacht kunnen worden. Van wachtrijen geen sprake. Dit is een soort luxe spreekuur in het weekend waar in tegenstelling tot de huisartsenpraktijk door de week geen wachttijd is. Het eerste kindje meldt zich. "Marion heeft oorpijn, ik geef al 2 dagen neusdruppels, en paracetamol, maar ze heeft vannacht slecht geslapen. De koorts is overigens sinds vanmorgen gedaald. Maar voor het vannacht weer mis gaat laat ik liever even kijken", zegt moeder. Marion is zeven jaar. Laat gedwee in haar oren kijken. "Het linker oor is doorgebroken, ik zie allemaal geelwit vocht, het rechter oor is schoon", kan ik moeder vertellen. "Antibiotica zijn niet nodig, ze heeft het ergste achter de rug. Gaat u door op de ingeslagen weg, dan komt het waarschijnlijk goed. Mocht ze dinsdag nog steeds klachten hebben, ga dan nog een keertje langs bij de huisarts." Tevreden vertrekken moeder en kind. "Ik ben zelf ook tegen antibiotica", zegt moeder als ze de deur uitgaat. "bedankt hoor!' Dan zie ik een bekend gezicht. Vader, moeder en 2 kinderen uit mijn praktijk. Khalid, de jongste van 2 jaar, gilt van ellende. Ze zijn doorgestuurd van de eerste hulp, waar ze binnen zijn gelopen. "Wat is er gebeurd?' vraag ik. 'Kokende olie over zijn voet en arm. De huid is rood, ik kan hem door de pijn nauwelijks onderzoeken. Vader staat er boos en hulpeloos bij, moeder tracht hem te kalmeren. Khalid is een kind uit een probleemgezin. Vader langdurig in de WAO, is nog geen veertig jaar. Komt uit een genetisch belaste familie met psychoses en schizofrenie. Moeder heeft geen familie hier, kon door hem te huwen naar Nederland wegkomen. Ze werkt in de ochtend en avond in de schoonmaak. Khalid is het tweede kind. Watervlug, brengt zijn moeder tot wanhoop, een kleine Ciske de Rat. Het gezin is bekend bij jeugdzorg, die geen reden zagen om hen onder controle te houden. De buurtmaatschappelijk werker is een schat. Heeft hen onder zijn hoede. Vader is weinig thuis, is of bij zijn moeder en anders in het koffiehuis. Hij is psychisch niet opgewassen tegen de situatie. Zijn vrouw is uitgeput. Er is geen geld voor een plaats op de crËche, wat juist voor Khalid ideaal zou zijn. Hij leert thuis geen regels. Nu grote brandwonden. We koelen de plekken eerst langdurig met water, en dan verbind ik het met brandzalf. "Pacetamol tegen de pijn en morgen langs komen op het spreekuur ter controle", zeg ik als ze weg gaan. Ik neem me voor morgen direct te bellen naar de buurtmaatschappelijk werker. Die crËche moet met voorrang gevonden worden. In de loop van de middag stroomt het vol. Een jonge vrouw meldt zich via de EHBO met de klacht dat ze per ongeluk thee heeft gezet van water met schoonmaakazijn en daar een kopje van heeft gedronken. Kan dat kwaad? Ik kan haar geruststellen. Gek dat ze het niet heeft geproefd..î Bedankt hoor, dat u even luisterdeî, zegt ze. Weer 76,40 Euro! Een consult in de huisartsenpraktijk kost 9 euro. Zou ze beseffen hoe duur een dergelijk advies is? Anderzijds kost een consult op de EHBO 250 Euro! Van alle consulten die ik tussen 12-6 uur heb gezien, tel ik er hooguit vijf die niet konden wachten. De assistente moet door de telefoon beoordelen hoe dringend ze zijn. Maar niets is moeilijker dan een anonieme groep patiÎnten te beoordelen. Hoe het wel moet? Dat weet ik ook niet. Wel heb ik het gevoel dat de drempel om de dokter buiten werkuren te consulteren steeds lager wordt.

Marieke van Schie,18 februari 2007.