ìWilje even tekenenî, vraagt mijn assistente in de pauze. Elke dag om tienuur drinken we koffie. Om kwart over zeven gaat de praktijk open, enontvangt ze de patiÎnten. Ons open spreekuur is nog steeds erg geliefd,reden waarom we het niet afschaffen. De ouders, die ís nachts met eenhuilende baby zitten, zijn blij zonder afspraak binnen te kunnen lopen.Als ze voor acht uur binnen zijn, hebben ze bovendien voorrang. Om enom help ik dan een volwassenen en een kind. Iedereen accepteert het,want het staat aangeplakt in de hal. Als ze zelf met een gillend kindkomen, zijn ze ook blij, dat ze geholpen worden. Het is altijd eendrukke bedoening, kleine klachten, even goede raad, voor de grotereproblemen maakt iedereen een afspraak. Voor herhaal recepten kunnen depatiÎnten terecht bij de assistente. Zij meet debloeddruk, als alles goed is regelt ze de herhaalrecepten, en faxt zenaar de apotheek. Service voor de patient, als ze bij de apotheek komenstaat alles klaar. Dat scheelt weer wachttijd. Sommige recepten kunnentelefonisch of per e-mail. Een zalfje, medicatie die nodig is voor deastma, of pijn medicatie. Maar geen middelen die vallen onder de groepslaapmiddelen, morfine achtige pijnstillers, antidepressiva ofkalmerings middelen. Daarover hebben we strikte afspraken. DiepatiÎnten wil ik zelf spreken. Als ze niet in staat zijn om naar depraktijk te komen, ga ik wel naar ze toe, of bel ik ze om te overleggenhoe we dat oplossen. Het grote voordeel bij ons is, dat ik allepatiÎnten ken, die van de e-mail gebruik maken. Bij hetkennismakingsrecept leg ik uit, waar we dit medium voor gebruiken. Hetvervangt het telefonisch spreekuur, en hetuurtje, waarop de recepten telefonisch aangevraagd kunnen worden. Ikken een huisarts, die een mandje in de tuin hangt bij de voordeur. DepatiÎnten leggen daar hun lege doosjes in. De assistente controleert dedoosjes, en zorgt dat de recepten bij de apotheek komen, zodat dezelfdedag iedereen zijn herhaal receptuur krijgt. Dat is ouderwets, tochwerkte het ook. Maar met de huidige maatstaven van zorgvuldigheid wilik graag controleren, of het medicatiegebruik klopt. Daar is deautomatisering erg geschikt voor. Natuurlijk leidt dat soms totirritaties. Zo ook bij mevrouw Lodder, die keer naar keer probeerdetelefonisch of per e-mail slaapmedicijnen los te krijgen. ìU weet toch,dat we dat niet doenî, zei mijn assistente dan. Daarop volgde eentirade, waar ze geen speld tussen kon krijgen. Aan haar wanhopigegezicht merkte ik al, dat ze haar niet wist te overtuigen van de ratiovan deze maatregel. ìNeem jij haar evenî, zei ze, terwijl ze detelefoon van haar oor afhield. ìMevrouw Lodder, mag ik u evenonderbreken. Slaapmiddelen geven we nooit chronisch, en ook kalmerendetabletten zoals lorazepam en oxazepam kunnen we niet telefonischvoorschrijven. Mag ik u uitnodigen voor het spreekuur?î Ik hoorde aande andere kant het zuchten en steunen, non verbaal protest, waar ikmaar rustig bij blijf. ìU bent mijn vader nietî, zegt mevrouw Lodder.ëIk ben oud en wijs genoeg om te weten wat goed voor me is. En ik hebdie pillen nodig, dus doe nou niet zo moeilijk!î De strijd is in huis,hoe lossen we dit op? Ik probeer het nog een keer. ìDeze pillen werkenverslavend, u overziet niet hoe u hier weer vanaf kan komen. Is hettoch een idee er een keer wat langer over te praten?î Met hangen enwurgen maak ik de afspraak, dat ik langs mag komen. Als ik aanbel blaftde hond, een magere poes glipt naar buiten als ik de deur open druk.Mevrouw ontvangt me in ochtendjas. ìZo, u komt me controlerenî, opentze het offensief. ìEerst wil ik even rustig met u praten. Hoe gaat hetmet u?î ìUitgesproken rotî, zegt ze, terwijl ze een trekje aan haarsigaret neemt. ìIk heb al jaren pijn, codeine helpt nog het beste, maardat wilt u ook al niet geven. De oxazepam heb ik nodig tegen de pijn,en de diazepam tegen de spierpijn. Van een weekendarts heb ik lorazepamgekregen, dat hielp wel. Die deed niet zo moeilijk. Dus ik stel u voormaandrecepten te maken met een herhaling, want die pijn in mijn rug kanu toch niet oplossen.î Een verhaal zonder pauzes. Ze weet wat ze wil,en ik zit met haar in een impasse. In de afgelopen maanden heb ik depijnpoli al ingeschakeld, een neuroloog, de reumatoloog, maar het komterop neer, dat mevrouw Lodder verslaafd is. En met verslaafde mensenvalt niet te praten in redelijkheid. Ik kwam dus niet tot eenoplossing. In boosheid nam ze afscheid, en vroeg haar dossier op. ìIkhaal mijn pillen wel via internet, of via het buitenland. Als ik betaalkrijg ik ze wel!î Dat kan inderdaad, maar het is niet in het belang vande patient. Het zou mijns inziens verboden moeten zijn aan patiÎnten,die je niet persoonlijk kent, verslavende medicatie per e-mail voor te schrijven!
20 maart 2005.
Marieke van Schie