De koningin van de faÁade

 

MevrouwTroost tobt al jaren met rugpijn. Ze is nu zes en tachtig jaar, heefthaar man zoín vijf jaar geleden verloren, na een lang ziekbed. Hij leedaan een prostaatcarcinoom, met veel toewijding en zorg heeft ze hem totzijn laatste dag verzorgd, samen met haar zoon Erik. Hij is hun enigkind, net als zijn vader wilde hij timmerman worden, maar hij miste devolharding om zijn school af te maken. Hij was gezien op zijnstageplekken, maar vertrok dan plotseling zonder goede opgave vanredenen. Zo bleef hij zonder diplomaís en raakte hij in de bijstand.Bij zijn moeder zocht hij zijn toevlucht, met zijn vader ging hijvissen. De hond van zijn ouders was zijn grote vriend, tegen hem konhij alle verhalen kwijt, zonder angst dat hij dat aan anderen zouvertellen. Erik was erg gesloten en faalangstig. Op een dag kreeg hijkennis aan een jonge vrouw uit Colombia. Ze keek op tegen die langeblonde Hollander, die er sterk uit zag, en toch kwetsbaar en lief was.Ze gingen samen wonen in een klein appartement, en kregen eendochtertje, Luciana.  De oogappel van haar vaderen de troost van haar grootouders. Erik speelde gitaar, zijn vrouwhandelde in shawls en snuisterijen uit haar geboorteland. Tot verbazingvan Erik was er genoeg geld om van te leven, het leven lachte hem toe.Zijn ouders waren blij dat hun zoon zijn bestemming had gevonden, alkonden ze weinig praten met hun schoondochter. Die sprak uitsluitendSpaans, Erik maakte zich de taal eigen en ging mee op reis naar haargeboorteland. Daar kwam hij in aanraking met cocaÔne en andere drugs.Eerst wat softdrugs, dat leek geen probleem. De cocaÔne vervoerde zijnvrouw in de luiers en het babyzitje van hun dochtertje. Wonderlijkgenoeg was het geluk met hen. Het duurde jaren voor ze een keeraangehouden werd. Pas toen ontdekte zijn moeder dat Erik in eenverkeerd circuit terechtgekomen was. Dit plaatste haar voor een moreeldilemma. Volgens haar eigen waarden en normen was het gedrag van haarzoon en schoondochter verwerpelijk, maar ze had maar een kind. En danhun dochtertje, aan wie ze zo verknocht was geraakt! Haar man had zijnogen gesloten, zonder dat hij achter het geheim van zijn zoon gekomenwas. Daar was ze zielsgelukkig om. Maar nu stond ze alleen in haarzorgen. Van haar spaargeld gaf ze steeds wat geld, zodat haar zoon  de ergste nood kon ledigen, maar het was niet genoeg.  Opeen dag werd beslag gelegd op zijn huis, zijn vrouw vertrok naarfamilie in Parijs, en hij dook onder in een zwervers bestaan.  Mevrouw Troost  hieldzich flink, vertelde aan familie en kennissen dat haar zoon met zijngezin naar Spanje was getrokken, omdat ze daar de taal zo goed kondenverstaan. Deed of ze regelmatig post en telefoon kreeg, maar verwerktealle zorg en verdriet alleen. Ik kende haar zoon, en zijn gezin. Maarzag ze zelden of nooit op het spreekuur. Aangezien ze werdenuitgeschreven uit de verzekering slikte ook ik haar verhaal, en leefdemet haar mee als ik haar sprak. Tot hij zich meldde, telefonisch, vooreen recept voor zijn astma. De assistente overlegde wat te doen, hijwas immers niet verzekerd?  Het recept regelde zemet hem, en de apotheek, en via haar verhaal kwam ik achter het familiegeheim. Erik was alleen in Nederland achter gebleven, durfde zijnmoeder niet meer op te zoeken, uit schuld en berouw. Miste haar hevig,  maarkon de confrontatie niet aan. Hij was verslaafd, en zijn vrouw verbleefergens in het buitenland. Hun dochter werd opgevoed door haar familiein Spanje. Hij zag haar niet, maar wist wel waar ze woonde. Toen ik ditgeheim wist, werd het me ook duidelijk waarom de foto van Luciana nietvervangen werd door een recente afbeelding op de schoorsteen vanmevrouw Troost. Ik bleef naar haar luisteren, behandelde haartoenemende pijnklachten, en wachtte op een kans om het probleem vanhaar familie aan de orde te stellen, zonder de privacy van haar zoon teverbreken. Tot ze me deze week zelf vertelde, dat ze niet meer tegen desituatie op kon. ìAl die jaren heb ik  tegen defamilie, de weinige kennissen en tegen mijn dominee volgehouden dat hetzo goed ging met mijn zoon. Maar nu kan ik niet meer. Vorige week stondhij plotseling voor mijn deur, met zijn dochter. Zijn vroegere vrouwhad haar bij hem achter gelaten, ze is nu tien jaar. Ze handelt nogsteeds in drugs, wil afkicken, maar dan zit Luciana in de weg. Erik wasenerzijds zo gelukkig, dat hij zijn dochter weer zag, maar hij heeftzelf geen cent. Is ook verslaafd, en woont bij een vriend in. Daarheeft hij haar even opgevangen, maar toen stond hij bij mij, wat moestik doen? Ik houd nog steeds zo van die jongen, al heeft hij mijn levenkapot gemaakt. Hij is het enige wat ik heb. Ik heb hem wat geldgegeven, en nu is hij er weer van door. Nachten lig ik wakker, hoe moetik nu verder? Ik schaam me zo, wil niet dat iemand het te weten komt.Maar u vertrouw ik.î We hebben lang gepraat, haar schaamte isbegrijpelijk maar niet terecht. Ik breng haar in contact met eenvertrouwenspersoon om vrijuit te kunnen praten. Haar isolement isgelukkig verbroken, ze aanvaardt nu eindelijk hulp.

 

4 september 2005,

Marieke van Schie