Beste wensen..

ìIk zie op tegen de komende feestdagenî, zegt Hetty. Ze komt maandelijks op het spreekuur, om te wegen, de bloeddruk en suiker te meten, en te vertellen hoe het haar de afgelopen maand  is gegaan.Vooral dat laatste is belangrijk. Gewicht meten kan je thuis, bloeddruk laten opnemen kan bij de drogist of via de apotheek, sommige mensen hebben zelfs een apparaat in huis. Maar het begeleidend praatje maakt met contact in de praktijk uniek. Hetty is een royale veertiger, die al tijden kampt met haar gewicht. Ze jojoot, gaat op en neer met een ruim boven gemiddeld gewicht. ìWe zijn thuisallemaal flinkî, vertelt ze. ìZo lang ik weet houdt mijn moeder dieet, en ook mijn oma is een kei in het afvallen en aankomen. We lachen er wel eens om, en vragen ons af hoe lang we nog moeten vechten tegen dit overgewicht. Ik heb een vriendin die is een speld. Kan eten wat ze wil, en komt geen gram aan. Mijn man vindt haar niet aantrekkelijk. Zoín gratenkast in je bed is ook geen genoegen,zegt hij. Dat troost me wel, ik ben blij dat het voor hem geen probleem is. Maar met de feestdagen sta ik toch voor een probleem. Weinig bewegen, en allerlei liflafjes eten, dat zorgt bij mij direct voor een kilootje extra!î  Dat is een feit, Hetty en haar man zijn een goed stel. Hij is dol op haar, ook bij hem tellen de kiloís. Het zou voor hun beider gezondheid goed zijn als er iets structureel veranderde in hun eet- en beweeg patroon. ìHoe zijn jullie plannen voor de komende dagen?î,vraag ik. De kerstdagen hebben ze doorgebracht met de kinderen, en met haar oudste broer. ìWe hebben samen gegourmet, dat vinden we zo gezellig. En tweede kerstdag zijn we eerst een strand wandeling gaan maken, en hebben daarna met ons viertjes een kaartje gelegd. Genoten hebben we. En daar gaat het uiteindelijk om. Nu hebben we  vrienden die samen met ons oud en nieuw willen vieren. Op zich heel gezellig, maar ik heb me voorgenomen nu zelf te bepalen wat ik eten wil. Dat is voor mij het moeilijkst.   Mijn eigen grenzen aan te geven. Als ik thuis ben heb ik het in de hand. Maarin het huis van een ander  kan ik niet weigeren. Althans totnogtoe. Ik heb ook nog een lichte angst als er kaarsen branden, altijd bang voor brand. Een kaars op tafel is voor mij genoeg. Mijn vriendin steekt overal lichtjes aan, voor de gezelligheid. Dat geeft spanning bij mij. Als ik er iets van zeg, zegt ze. ìJoh, doe een beetje gezellig!î En dat bedoel ik nou. Ik geef dan toe, maar voel de buikpijn opkomen. Prompt eet ik dan wat om het weg te werken. Drank kan me gestolen worden, ik ben altijd de Bob! Daar wil ik nou iets aan doen. Heeft u een idee?î

Hettyís verhaal is herkenbaar. Het gaat over grenzen stellen, iets dat moeilijk is vooral voor vrouwen. Het lijkt gemakkelijker het de ander naar zijn zin te maken, en jezelf weg te cijferen. Maar hoe dan ook, eens wordt de rekening gepresenteerd.Dat bespreken we. Hoe kan je duidelijk maken dat je bepaalde dingen niet wil, en toch hartelijk naar een ander blijven? Om te beginnen met het gewicht, een goede methode is te leren dagelijks het maximum aantal calorieÎn te tellen, en zo keuzes te maken. Dat heeft Hetty in het verleden geleerd bij de weightwatchers. Op deze wijze kan ze aangeven wat ze wel wil eten, en op bepaalde dingen nee zeggen. Dat zou een basis gewoonte moeten worden. Daar heeft ze wel oren naar, inschrijven op een groep met wie ze afvalt kan goed dienen als sociale steun. Dat is het eerste voornemen voor het komend jaar. Dan  die vrienden met hun kaarsen, en haar angst voor brand. Goede vrienden kan je aanspreken op je wens om in een voor jou veilige omgeving de avond bij hen door te brengen. Het gaat uiteindelijk om de innerlijke warmte, dat  kan ook in een sobere omgeving. Hetty heeft nog nooit het lef gehad dit te bespreken, uit angst voor gek te staan.îHebben ze nooit iets aan je gemerkt?î, vraag ik haar.ìSoms ben ik wat stil, dan  vragen ze wel of er iets met me is, maar wimpel ik het weg. Ik besef dat ik de enige ben,die het kan veranderen. Dat ga ik proberen, dan voel ik me beter.î Ik steun haar in dit voornemen. Het is belangrijk naar je eigen gevoel te luisteren, vooral als het je belemmert om vrij naar anderen te kunnen reageren. Echte vriendschap kan dat hebben. Wat je niet accepteren kan, moet je veranderen, en wat je niet veranderen kan moet je aanvaarden. Hetty probeert iets teveranderen. De eerste positieve stap in het nieuw jaar.

Marieke van Schie,

27 december 2005